बुद्धिर्मनीषा धिषणा धीः प्रज्ञा शेमुषी मतिः |
प्रेक्षोपलब्धिश्चित्संवित्प्रतिपज्ज्ञप्तिचेतनाः |
धीर्धारणावती मेधा संकल्पः कर्म मानसम् |
अवधानं समाधानं प्रणिधानं तथैव च |
चित्ताभोगो मनस्कारश्चर्चा संख्या विचारणा |
विमर्शो भावना चैव वासना च निगद्यते |
अध्याहारस्तर्क ऊहो विचिकित्सा तु संशयः |
संदेहद्वापरौ चाथ समौ निर्णयनिश्चयौ |
मिथ्यादृष्टिर्नास्तिकता व्यापादो द्रोहचिन्तनम् |
समौ सिद्धान्तराद्धान्तौ भ्रान्तिर्मिथ्यामतिर्भ्रमः |
संविदागूः प्रतिज्ञानं नियमाश्रवसंश्रवाः |
अङ्गीकाराभ्युपगमप्रतिश्रवसमाधयः |
मोक्षे धीर्ज्ञानमन्यत्र विज्ञानं शिल्पशास्त्रयोः |
मुक्तिः कैवल्यनिर्वाणश्रेयोनिःश्रेयसामृतम् |
मोक्षोऽपवर्गोऽथाज्ञानमविद्याऽहंमतिः स्त्रियाम् |
रूपं शब्दो गन्धरसस्पर्शाश्च विषया अमी |
गोचरा इन्द्रियार्थाश्च हृषीकं विषयीन्द्रियम् |
कर्मेन्द्रियं तु पाय्वादि मनोनेत्रादि धीन्द्रियम् |
तुवरस्तु कषायोऽस्त्री मधुरो लवणः कटुः |
तिक्तोऽम्लश्च रसाः पुंसि तद्वत्सु षडमी त्रिषु |
विमर्दोत्थे परिमलो गन्धे जनमनोहरे |
आमोदः सोऽतिनिर्हारी वाच्यलिङ्गत्वमागुणात् |
समाकर्षी तु निर्हारी सुरभिर्घ्राणतर्पणः |
इष्टगन्धः सुगन्धिः स्यादामोदी मुखवासनः |
पूतिगन्धस्तु दुर्गन्धो विस्रं स्यादामगन्धि यत् |
शुक्लशुभ्रशुचिश्वेतविशदश्येतपाण्डराः |
अवदातः सितो गौरोऽवलक्षो धवलोऽर्जुनः |
हरिणः पाण्डुरः पाण्डुरीषत्पाण्डुस्तु धूसरः |
कृष्णे नीलासितश्यामकालश्यामलमेचकाः |
पीतो गौरो हरिद्राभः पलाशो हरितो हरित् |
लोहितो रोहितो रक्तः शोणः कोकनदच्छविः |
अव्यक्तरागस्त्वरुणः श्वेतरक्तस्तु पाटलः |
श्यावः स्यात्कपिशो धूम्रधूमलौ कृष्णलोहिते |
कडारः कपिलः पिङ्गपिशङ्गौ कद्रुपिङ्गलौ |
चित्रं किर्मीरकल्माषशबलैताश्च कर्बुरे |
गुणे शुक्लादयः पुंसि गुणिलिङ्गास्तु तद्वति |